- SENA
- I.SENAInsula parva Britanniae minoris l'Isle de Sain, in Orientali Curiosolitarum, inter Syrtes et Brevia, vix una leuc. ab ora in Occasum uti a vico Ras Fontene, 18. autem a Corisopito; 5. a Gobaeo promontor. in Meridiem.II.SENAPiceni sive Umbriae in Italia oppid. in litore Adriatici maris, non longe a Metauro fluv. An. 396. Urb. Cond. 3730 Mundi, a Gallis Senonibus conditum, et appellatum, ut ex Polybio constat. l. 2. Unde Senogaliia, seu Sena Gall. dicitur Plinio l. 3. c. 14. Sil. l. 8. v. 454.Et Clanis, et Rubico, et Senonum de nomine Sena.Idem l. 15. v. 552.——— Qua Sena relictumGallorum e populis servat per saecula nomen.Baudrando urbs est Ducat. Urbini, ad ostia fluv. Nigolae, in mare adriatic. satis lepida, in planitie, versus limites Marchiae Anconitanae. Antea sub Malatestis, dein sub Ducibus Urbini, sub quibus etiam caput erat dominii separati, nunc sub Pontifice a tempore Urbani VIII. Hîc inter Romanos et hasdrubalem pugnatum, Polybius Liv. etc. Alia urbs ampla Hetruriae in eadem Italia, quae hodieque durat, elegantiâ sermonis Italici celebris, intra colles sita, caput agri Senensis, in limite agri Florentini: Condita est a Gallis Senonibus, post captam a Brenno Romam. Dein Colonia fuit, Romanô Imperiô declinante varias subiit vicissitudines multiplicemque passa dominatum est; exin Caput fuit Rei publ. per aliquot saecula, sed tandem, postquam a Carolo V. praesidiô Hispanicô eiectô defecisset, A. C. 1552. recepta ab Hispanis A C. 1554. magno Hetruriae Duci, qui eam astute Hispanis extorserat, Thuan. Hist. l. 18. cessit, cum tota ditione. Arcem habet pentagonalem instructissimam. Cives ingeniô pollent, Academia celebris, patria est Bernardini, Ambrosii, Catharinae tanti inter suos nominis, Ioh. Colombini, qui Iesuit. fundavit ordinem, Alexandri III. Pii II Pii III. Alexandri VII. PP. etc. e quibus Pius II. Episcopatum urbis in Metropolitanam evexit dignitatem. Basilicam porro urbs habet magnifici operis totam e marmore, in qua aliquot Imperatorum Pontificumque tumuli; Nosocomium, Coenobium Dominicanorum, et Franciscanorum, Palatia, vicos, non minus admiranda: Fontes egregios, quorum praecipuus in foro la Branda nomine, alia, quae vide aud Blondum Ital. Illustr. Leandrum Albertum et Merulam descr. Italiae. Iugurtam Tomasinum Hist. di Siena. Orlandum Malavoltium de Fatti et Guerre de Senesi. Guicciardinum Histor. Paulum Iovium, etc. Post Concilium Constantiense aliud Papiae indictum est a Martino V. A. C. 1423. quo cum nemo conflueret, Senas id transtulit. In eo conclusum, ut ossa Viclefi 40. iam ann. sepulta exhumata cremarentur: praetereaAntipapae Benedicti XIII. condemnatio confirmata est, cuius partes cum Alphonsus Aragonius tueretur, discordiâ inter Patres obortâ, coetus dissipatus: pauloqueve post Basileae Concilium proReformatione Status Ecclesiastici indictum est, ubi praesente Sigismundô Imperatore liberius in auctoritatem Pontificum inquiri coepit, A. C. 1431. et seqq. Vide Platinam in Maritino V. De utroque plura Caesar Orlandius de urbis Senae, eiusque Episcopatus antiquitate. Item, Urbs Asiae Scythic. Est et Flaminiae sive Aemiliae fluv. Sena. Vide Senna.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.